ΜΟΝΑΞΙΑ, ΜΟΝΑΧΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΚΑΠΟΙΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ ΓΙ ΑΥΤΕΣ...

ΜΟΝΑΞΙΑ, ΜΟΝΑΧΙΚΟΤΗΤΑ 

ΚΑΙ ΚΑΠΟΙΕΣ ΣΚΕΨΕΙΣ ΓΙ ΑΥΤΕΣ...

Ο μοναχικός, ερευνά μέρη που οι άλλοι δεν ψάχνουν...

"Η έρημος ολοένα μεγαλώνει"


"Η μοναξιά είναι για το πνεύμα, ότι η δίαιτα για το σώμα."

F. Nietzsche




O Zαρατούστρα του σπουδαίου στοχαστή, 
κάθε φορά που αισθανόταν ότι έχει κάτι να πει, έβγαινε από την εθελούσια απομόνωση του και προσπαθούσε να επικοινωνήσει, να συν-διαλαγεί, και κάθε φορά που το έκανε, απογοητευόταν και ξαναγυρνούσε στην οικεία μοναχικότητα, όπου 
κάθε φορά, τον οδηγούσε σε ανώτερους πνευματικούς τόπους...

Τόνοι μελάνης έχουν χυθεί για αυτές τις δύο λέξεις...

Είναι σα να θέλουμε να αποφύγουμε το αναπόφευκτο... Είμαστε μοναδικοί όσο κι αν μοιάζουμε ή να θέλουμε να μοιάσουμε με τους άλλους, μοναδικά βιώνουμε και επεξεργαζόμαστε ότι (μας) συμβαίνει, μόνοι μας γεννιόμαστε και πεθαίνουμε...

"Στα σημαντικά ζητήματα της ζωής είμαστε πάντα μόνοι."

Henri Frederic Amiel, (1821-1881)

"Το να μπορείς να αντέχεις τη μοναξιά και, επιπλέον, να την απολαμβάνεις, 

είναι μεγάλο προσόν."

George Bernard Shaw, (1856-1950)

Η αίσθηση-εμπειρία της μοναξιάς, συναισθηματικής ή κοινωνικής, είναι υποκειμενική-προσωπική 

και δεν υπόκειται σε ποσότητα, 

ούτε απαραίτητα σημαίνει απομόνωση. 

Μπορεί να μην είναι επιλογή, να προέρχεται ακόμα και από απώλεια αγαπημένων προσώπων 

και γι αυτό έχει αρνητική χροιά, 

σε αντίθεση με τη μοναχικότητα, που είναι συνειδητή επιλογή και επιθυμία, γι αυτό και έχει θετικό πρόσημο, 

αφού συνήθως μέσα από αυτήν, το άτομο 

επιδιώκει να εξελιχθεί ή να δημιουργήσει...

"Η μοναξιά είναι για το πνεύμα 

ότι η νηστεία για το σώμα :

θανάσιμη όταν κρατήσει πολύ αλλά αναγκαία."

Vauvenargues, (1715 - 1747)

Από όλες τις ώρες μοναξιάς, αναφέρω μία, 
όταν ήμουν φοιτητής στη Θεσσαλονίκη, 
στα ένδοξα 80 's... 
Την βίωσα τόσο έντονα, 
που σχεδόν πονούσε σωματικά...

Από τότε κρατάω ημερολογιακές σημειώσεις...

Πεδίον δόξης λαμπρόν ανοίχτηκε ομπρός μου...




"Η ανώτερη μορφή ατομισμού 
είναι η δημιουργικότητα"

Oscar Wild

"Αν είσαι μόνος σου είσαι ο εαυτός σου.

Με σύντροφο είσαι ο μισός."

Οι "ειδικοί" συμβουλεύουν πως όταν θέλουμε να βρούμε τον "εαυτό" μας, ποιοι πραγματικά είμαστε, πρέπει να γυρνάμε πίσω στην παιδική μας ηλικία και να διερευνούμε τι μας άρεσε να κάνουμε, τι μας κινούσε το ενδιαφέρον, τι μας απασχολούσε...

Πιτσιρικάς, θυμάμαι την χαρά που είχα όταν κατάφερνα να απομονωθώ για ώρες αρχικά, μέρες αργότερα, με μια στοίβα περιοδικά, κόμιξ ή βιβλία, 
τα οποία κατανάλωνα με πάθος...

Αμέσως μετά, σε μεγάλα σημειωματάρια με λευκά φύλλα, σκίτσαρα τις δικές μου ιστορίες, 
οι οποίες συνήθως δεν είχαν τέλος...

Την ίδια μαγεία αισθανόμουν όταν έστηνα επί ώρες ή και μέρες, με τα αμέτρητα στρατιωτάκια μου, 
μάχες που καταλάμβαναν τεράστιους χώρους 
και μάλλον μόνο εγώ καταλάβαινα...

Αργότερα το ίδιο συνέβαινε με τον σχεδιασμό, 

όπου ευρισκόμενος αντιμέτωπος με το λευκό χαρτί, γρήγορα αντελήφθην ότι ουσιαστικά δεν είχα να αντιμετωπίσω απλώς το αρχιτεκτονικό πρόβλημα, αλλά κυρίως το γνωστικό μου εύρος, 
την ικανότητά μου ως "δημιουργού", 
τελικά τον ίδιο μου τον εαυτό...

"H αλήθεια βγαίνει χυτή σαν το νιόκοπο άγαλμα, μόνον μέσ' από τα καθάρια νερά της μοναξιάς...

κι η μοναξιά της πένας είναι από τις πιο μεγάλες."

Οδυσσέας Ελύτης, (1911-1996)

"Τα βιβλιοπωλεία είναι ο πιο πολύτιμος προορισμός των μοναχικών ανθρώπων, 

δεδομένου του πολύ μεγάλου αριθμού βιβλίων 

που έχουν γραφτεί από συγγραφείς 

που δεν έβρισκαν κανένα για να μιλήσουν."

Alain de Botton

"Η μοναχικότητα είναι η μοίρα του κάθε διανοητή , μια μοίρα που θρηνήθηκε κατά καιρούς, αλλά που εξακολουθεί να διαλέγεται σαν το μικρότερο ανάμεσα σε δύο κακά"

"Κάθε κοινωνική συναναστροφή 

απαιτεί αμοιβαία προσαρμογή και διάθεση, 

γι αυτό όσο πιο μεγάλη τόσο και πιο ανούσια. Εντελώς ο εαυτός του μπορεί να είναι κανείς μόνο εφόσον μείνει μόνος του. 

Μόνο τότε είναι ελεύθερος."

A. Schopenhauer, (1788-1860)

O άνθρωπος έχει μια χαοτική βάση 
που σπάνια κάθεται να διερευνήσει... 
Η συγκρότηση και η πνευματική ανωτερότητα, 
όσο κι αν φαίνεται περίεργο, στήνεται πάνω 
σε αυτήν ακριβώς την επικίνδυνη βάση!

Το πρώτο βήμα, που εκεί συνήθως μένουν οι μάζες, είναι το γνωστό σετάκι, πατρίς-θρησκεία-οικογένεια, όπου βρίσκονται όλοι μαζί σφιχταγκαλιασμένοι, 
με τα επίσης γνωστά υπέρ και κατά, 
κοιτάζοντας το χάος με δέος...

"Ο καλλιτέχνης κάνει ένα επώδυνο σπαγγάτο. Έχει το ένα πόδι στη μοναχικότητα 

και το άλλο στον κόσμο." 

Γ. Κιμούλης

Αυτοί οι λίγοι που ξεχωρίζουν, αποκόπτονται σταδιακά από την ιδιότυπη θαλπωρή που δίνουν οι "άλλοι", στέκονται κριτικά απέναντι τους, τολμούν να διερευνούν την αλήθεια και να την προβάλουν, 
διαφωνούν σε ότι θεωρούν λάθος, 
υποστηρίζοντας αυτό που θεωρούν σωστό, 
με επιστημονικό-ορθολογικό τρόπο και επιχειρήματα, συχνά έχοντας τους "άλλους", συνολικά απέναντι...

Μετρημένοι στα δάχτυλα είναι οι λεγόμενοι 
φωτισμένοι δάσκαλοι, οραματιστές ή μύστες, 
που ξεπερνάνε την επιστήμη και τη λογική, 
βλέποντας ακόμα παρακάτω, απέχοντας φυσικά πνευματικά έτη φωτός από τις μάζες...

Και πως θα μπορούσε να γίνει με... παρέα, 
αυτή η επώδυνη πνευματική εργασία, 
που προϋποθέτει συνεχή επαγρύπνηση, διορατικότητα, εγρήγορση και διαίσθηση??

"Όταν ασχολείσαι με τους άλλους
δεν αναπτύσσεσαι εσύ."

Φιλόθεος Φάρος (ιερέας και ψυχαναλυτής).

Κοιτάζοντας τις σχετικές με τη μοναχικότητα εικόνες, είδα πολλές που έχουν κοινό θέμα, 
μια κοπέλα με γυρισμένη συνήθως την πλάτη, 
να αγναντεύει τα πέλαγα...

Κάπου μετά τα φοιτητικά χρόνια, έβγαινα με μία παιδική μου φίλη, πολύ σπουδαίο κορίτσι, 
ιδιαίτερα εσωστρεφής σαν τύπος, 
όπου κάποια στιγμή με ρωτάει, αν ήθελα να μου πει πως αισθανόταν εκείνη την ώρα... 
Καθώς σπάνια εξωτερικευόταν το θεώρησα σαν δώρο! Και σκίτσαρε μια τέτοια εικόνα...

Σήμερα είναι μια εξαιρετική ψυχίατρος. 
Τι θα λέει άραγε γι αυτό...?

"Αν αισθάνεσαι μοναξιά όταν είσαι μόνος, 

έχεις κακή παρέα."

Jean-Paul Sartre, (1905-1980)

"Καλύτερα να είσαι μόνος παρά με κακή παρέα."

Thomas Fuller, (1608-1661)

"Τι ανοησία να φθείρεσαι ανώφελα αναζητώντας ζεστασιά ! Μοναχικότητα θα πει ανεξαρτησία. 
Αυτή ζητούσα τόσα χρόνια και τώρα την έχω επιτέλους αποκτήσει. 
Παγερή, βέβαια. Ναι, πολύ παγερή ! 
Αλλά και ήρεμη, εξαίσια ήρεμη κι απέραντη, σαν την παγερή ηρεμία του διαστήματος που μέσα του περιστρέφονται αστέρια και πλανήτες." 

γράφει ο Hermann Hesse στο υπέροχο βιβλίο του 
"Ο λύκος της στέπας"

Υπάρχει αντίλογος... 

Η συν-τροφικότητα, η συν-βίωση, η συν-κατοίκηση, 

ο συν-άνθρωπος...

"O άνθρωπος είναι ον φύσει κοινωνικό και πολιτικό. Αυτός που μπορεί να ζήσει μακρυά απ τις ανθρώπινες κοινωνίες είναι είτε θηρίο είτε Θεός."

Αριστοτέλης, (384-322 π.Χ.)

Συχνά ο μοναχικός δημιουργός είναι απόμακρος, εσωστρεφής, δείχνει εγωκεντρικός,
με στοιχεία σχιζοειδούς προσωπικότητας, 
φαίνεται σα να μην νοιάζεται για τους άλλους, 
παρόλο που εργάζεται επίπονα για να (τους) δώσει κάτι μεγάλο, χωρίς αυτό να είναι βέβαιο... 
Είναι ιδεαλιστής, θεωρητικός, 
δεν έχει υπομονή με τους άλλους, 
δεν υποχωρεί εύκολα από αυτά που πρεσβεύει...

Αντιθέτως ο κοινωνικός δείχνει εξωστρεφής, 
έχει κατανόηση, υπομονή με τους άλλους, 
συχνά καταβάλλει προσπάθεια ή ακόμα και υποκρίνεται για να τους ευχαριστήσει, δίνει πολλά μικρά καθημερινά προσδοκώντας το μεγάλο...
Είναι πρακτικός, αγαπάει αυτά που έχει, υποστηρίζοντας πως έχει πολλά...

"Οι άνθρωποι που ζουν μοναχική ζωή, πάντα έχουν κάτι στο μυαλό τους για το οποίο ανυπομονούν να μιλήσουν."

Α. Τσέχωφ (1860-1904)

Κάπως έτσι οραματίστηκε τον υπεράνθρωπο 

ο Θείος Νietzsche, κι άλλοι σπουδαίοι... 

Έτοιμος να μείνει μόνος του όποτε χρειάζεται, 

για να μπορεί να συν-υπάρξει, 

όταν οι περιστάσεις το θελήσουν... 

Gabriel Garcia Marquez (1927-2014)

ΥΣΤΕΡΟΓΡΑΦΟ

Ο σπουδαίος νομπελίστας λογοτέχνης Gabriel Garcia Marquez εμβληματικό και απολύτως σχετικό με το θέμα μας " Εκατό χρόνια μοναξιά", γραμμένο μισό αιώνα πριν, μας ταξιδεύει σε πολλές και ενδιαφέρουσες πτυχές του... 

Τα προνόμια της μοναξιάς, την δυνατότητά της στο ξεκαθάρισμα των αναμνήσεων, την απέραντη κατανόηση της μοναξιάς που οδηγεί πέρα από συναισθήματα, τον αποκλεισμό της μοναξιάς και του έρωτα αλλά και της μοναξιάς του έρωτα, την έρημο της μοναξιάς της ομορφιάς, την αδιαπέραστη μοναξιά των γηρατειών, το άθλιο πρόσωπο της μοναξιάς, την απελπιστική μοναξιά της δόξας, την νίκη ή την διατήρηση της μοναξιάς, την ηθελημένη μοναξιά (μοναχικότητα), από την προσκόλληση στην μοναξιά ως την κατάρα και την καταδίκη της μοναξιάς, την ανθρωπιστική μοναξιά, την απύθμενη μοναξιά ή τον παράδεισο της μοιρασμένης μοναξιάς... 

Και πέρα από την ανθρώπινη μοναξιά, 
την μοναξιά της Λατινικής Αμερικής, κρατών, εξουσίας, μίσους, πολέμου...

Και κάποιες ενδιαφέρουσες πληροφορίες... 

Στο Άμστερνταμ, ο Δήμος διορίζει ποιητή που συνθέτει και απαγγέλλει ποίημα του στην κηδεία κάθε μοναχικού ατόμου 
ενώ στην Αγγλία υπάρχει εταιρία που μπορεί κανείς να ενοικιάσει "φίλους" να κλάψουν σε... μοναχικές κηδείες !!!

ektorrr