ΠΕΡΙ ΒΙΒΛΙΟΥ ΙΙΙ -
ΛΕΣΧΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ ΦΙΛΟΘΕΗΣ-ΨΥΧΙΚΟΥ
(2018-2019)
Τρίτη κατά σειρά ετήσια ανάρτηση η παρούσα,
σχετικά πάντα με το βιβλίο
και την λέσχη ανάγνωσης Φιλοθέης-Ψυχικού.
Για όποιον ενδιαφέρεται για τις προηγούμενες είναι :
ΠΕΡΙ ΒΙΒΛΙΟΥ Ι -
ΛΕΣΧΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ ΦΙΛΟΘΕΗΣ-ΨΥΧΙΚΟΥ
&
ΠΕΡΙ ΒΙΒΛΙΟΥ ΙΙ - ΛΕΣΧΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ ΦΙΛΟΘΕΗΣ-ΨΥΧΙΚΟΥ
(2017-2018)
ΛΕΣΧΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ ΦΙΛΟΘΕΗΣ-ΨΥΧΙΚΟΥ
&
ΠΕΡΙ ΒΙΒΛΙΟΥ ΙΙ - ΛΕΣΧΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ ΦΙΛΟΘΕΗΣ-ΨΥΧΙΚΟΥ
(2017-2018)
Δεν θα περίμενε και κανένας να έχουν επισκεψιμότητα τέτοιου τύπου αναρτήσεις,
πέραν κάποιων ολίγων που τους αφορούν άμεσα
κι ακόμα ολιγότερων που θα έριχναν, πιθανώς,
μια ενημερωτική ματιά.
Παρά ταύτα, το ότι απέσπασαν κάποιες εκατοντάδες κλικ είναι ενθαρρυντικό, κι ας μην έχουν πρόθεση δημοτικότητας.
Είναι ιδιαιτέρως σημαντικό επίσης, το ότι ένας επισκέπτης αυτού του είδους αναρτήσεων,
διαθέτει κατά κανόνα κάποια καλλιέργεια, τουλάχιστον μεγαλύτερη της συνήθους ανύπαρκτης.
Και φέτος η ανάρτηση θα είναι ανοιχτή
προς επεξεργασία και προσθήκη πληροφοριών,
σε όλη την διάρκεια του έτους,
καθώς θα παρακολουθεί τις μηνιαίες συναντήσεις-συζητήσεις της λέσχης και ότι σχετικό με το βιβλίο δρώμενο κριθεί σκόπιμο.
Αυτή τη χρονιά αποφάσισα να ασχοληθώ
με τους νομπελίστες λογοτέχνες.
Λόγω της μεγάλης έκτασης των βραβείων Nobel Λογοτεχνίας, υποχρεώθηκα να κάνω 4 αναρτήσεις με βάση τις γλώσσες στις οποίες έγραψαν οι βραβευμένοι λογοτέχνες, διότι θεώρησα πως αυτός είναι ο ενδεικνυόμενος τρόπος παρουσίασης του μεγάλου αυτού θέματος.
Στην παρούσα ανάρτηση αφήνω μόνο τα εισαγωγικά κείμενα, ως δείγμα μιας γενικής εικόνας που φιλοδοξεί να γίνει σιγά σιγά ένα μωσαϊκό των βραβευθέντων λογοτεχνών και κάποιων από τα έργα τους, που θεωρούνται λογοτεχνικά μνημεία.
Έτσι, τα βιβλία της λέσχης ακολουθούν μετά από την εισαγωγή για τα βραβεία Nobel Λογοτεχνίας.
ΒΡΑΒΕΙΑ NOBEL ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ
&
ΚΛΑΣΙΚΗ ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ
Ένα θέμα που εκκρεμεί μετά από τις δύο ετήσιες αναρτήσεις, τον σχολιασμό των βιβλίων της λέσχης ανάγνωσης και των σχετικών με τα αντικείμενα αυτά δραστηριοτήτων, είναι αυτό που θα λέγαμε βαρύ πυροβολικό της Λογοτεχνίας,
δηλαδή την Κλασική Λογοτεχνία,
με την ευρεία έννοια του όρου παρακαλώ,
καθώς και την ύψιστη διάκριση, τα βραβεία Nobel Λογοτεχνίας, ίσως και κάποια άλλα βραβεία.
Από τους 20 συγγραφείς που μας απασχόλησαν στην λέσχη ανάγνωσης την τελευταία διετία,
ούτε ένας δεν έχει πάρει Nobel,
ένας δύο έχουν προταθεί, μερικοί έχουν λάβει άλλα
αναγνωρισμένα βραβεία, όχι όμως Nobel.
Ούτε ένας επίσης δεν θα μπορούσε να θεωρηθεί "κλασσικός", ακόμα και τον υπέροχο Joseph Roth,
οι περισσότεροι εξ ημών, τον μάθαμε εκείνη την ώρα.
Έναν κλασσικό τον ξέρουνε κι οι πέτρες,
έστω ως όνομα, έστω κι ας μην γνωρίζουν ανάγνωση.
Παρά το ότι έχει τεθεί το θέμα,
ακόμα δεν είδαμε φως στο συγκεκριμένο σημείο.
Μέχρι και στην συζήτηση του βιβλίου του Kamel Daoud, "Μερσώ, ο άλλος ξένος", ενώ θεωρητικώς θα εξεταζόταν σε συνδυασμό με το "Ο ξένος", του Albert Camus, ένα βιβλίο που όντως ξέρουνε κι οι πέτρες, με ένα συγγραφέα που έχει πάρει μεταξύ άλλων βραβεύσεων και Nobel, πάλι τζίφος...
Οι περισσότεροι δεν είχαν διαβάσει τον Camus,
κι ενώ δεν είχαν πάρει πρέφα καν τι παίζει,
όποιος πήγαινε ν' ανοίξει το θέμα δεχόταν επιπλήξεις...
Στο κέντρο ο πολυδιάστατος Γάλλος Jean-Paul Sartre (1905-1980),
βραβεύθηκε με Nobel Λογοτεχνίας το 1964.
Σε επιστολή του προς την Σουηδική Ακαδημία δήλωσε ότι αρνείται να δεχθεί,
οποιαδήποτε διάκριση, από οποιοδήποτε ίδρυμα.
Παρά το βαρύ του όνομα, ομολογώ πως δεν μου άρεσε τόσο, όταν τον είχα διαβάσει προ δεκαετιών, σε αντίθεση με την επί σειρά ετών σύντροφό του,
αριστερά του στη φωτογραφία, Simone de Beauvoir (1908-1986),
η οποία βεβαίως, παρά την αξία της και μπόλικα άλλα βραβεία,
δεν έχει βραβευθεί με Nobel...
Δεξιά, κάθεται ο μυθικός Ernesto Guevara ή απλώς Τσε (1928-1967) !!
Είναι δε τόσο εμφανές αυτό, αφού το θίγω εγώ,
που μόνο προστάτη του "κλασικισμού" ή του... "νομπελισμού", δηλαδή του κατεστημένου,
δεν έχει τολμήσει ακόμα να με πει κανένας.
Τόσο βλαξ όμως δεν έχω υπάρξει ακόμα, ώστε να μην διαβάζω κάποιο έργο και μόνον επειδή έχει πάρει Nobel.
Ξέρω κάποιους τέτοιους...
Άλλωστε, δεν βλάπτει να μελετάει κανείς
τις προτιμήσεις του εχθρού !!
Είναι πολύ δύσκολο, για να μην πω αδύνατον,
να κερδίσει το βραβείο αυτό, όπως και κάποια άλλα,
ένας εχθρός της καθεστηκυίας τάξης,
κάποιος ανατροπεύς των "χρηστών ηθών",
οιοσδήποτε δεινός πότης ή καραχρησίας...
Εν ολίγοις, Nobel δεν παίρνουν τα "μαύρα πρόβατα",
πολέμιοι του "συστήματος" και λοιποί πνευματικοί ακροβάτες, ας μην κρύβουμε την μαύρη αλήθεια...
Υπάρχουν δε περιπτώσεις, όπου οι ίδιοι οι συγγραφείς,
δεν δέχθηκαν το βραβείο !!!
Εδώ λοιπόν, θα κάνω μια μικρή απογραφή κάποιων
κολοσσιαίων έργων και συγγραφέων,
που είναι σίγουρα περί τα 20 από τα 100 βιβλία
που διάβασα αυτή την διετία,
όσα δηλαδή και αυτά που συζητήθηκαν στην λέσχη...
O πολυπράγμων Σουηδός Alfred Nobel (1833-1896)
Τα βραβεία Nobel θεσμοθετήθηκαν από τον Σουηδό εφευρέτη (και όχι μόνον) Alfred Nobel, το 1895,
λίγο πριν τον θάνατο του.
Τα πρώτα βραβεία δόθηκαν το 1901, στην Φυσική,
στην Χημεία, στην Φυσιολογία ή Ιατρική,
στην Λογοτεχνία, για την οποία υπεύθυνη είναι η Σουηδική Ακαδημία και βεβαίως,
το Nobel Ειρήνης, που δίδεται στην Νορβηγία.
Θεωρείται το σπουδαιότερο βραβείο παγκοσμίως
και εκτός της δόξας, ο κάθε βραβευμένος,
κερδίζει ένα αξιοσέβαστο ποσό,
που πλησιάζει το 1 εκατομμύριο ευρώ !
Σε ότι αφορά Λογοτεχνία, ελάχιστες χρονιές δεν απονεμήθηκε το βραβείο, συνήθως για λόγους ανωτέρας βίας,
(1914, 1918, 1935 και 1940-1943).
Κάποιες από τις βραβεύσεις πήγαν σε δύο άτομα,
καθώς υπάρχει η δυνατότητα
να μοιραστούν το βραβείο μέχρι τρία άτομα,
κάτι το οποίο δεν συνηθίζεται.
To βραβείο Nobel Λογοτεχνίας του 2016 κέρδισε ο μουσικός κλπ κλπ
Robert Allen Zimmerman, o γνωστός μας Bob Dylan (1941-).
Είναι, αν μετράω σωστά, το ένατο παρόμοιο βραβείο που πηγαίνει στις Η.Π.Α.
Μέγα χαρακτηριστικό των βραβευμένων είναι ότι διαθέτουν μοναδικό στυλ !!
Περιττό να πω πως ανήκει στις εφηβικές μου επιλογές, στα πρώτα μου βινύλια...
Η Σουηδική Ακαδημία φαίνεται πως τον ανακάλυψε προσφάτως
και αφού σιγούρεψε πως έχει γεράσει αρκετά για να ηγηθεί νέων ανατροπών...
Από μια σύντομη εξέταση που έκανα,
στις 114 απονομές των βραβείων Nobel Λογοτεχνίας μέχρι σήμερα, διαπίστωσα αρκετά ενδιαφέροντα,
που οδηγούν στις ακόλουθες παρατηρήσεις :
Πρώτον, υπάρχουν τρανταχτά ονόματα
που δεν έχουν βραβευτεί και άλλοι, βραβευμένοι,
που δεν τους έχω καν ακούσει.
Και δεν μιλάμε μόνο γι' αυτούς που έζησαν προ των βραβείων ή πέθαναν πριν την αναγνώριση, καθώς το βραβείο απονέμεται σε εν ζωή λογοτέχνες.
Θεωρώ ύψιστη υποχρέωση μου λοιπόν,
όπου μπορώ και κάτι γνωρίζω,
να τιμώ τους λογοτέχνες που δεν μπήκαν
στα ακριβοθώρητα σαλονάκια της Σουηδικής Ακαδημίας.
Δεύτερον, μεγάλη μερίδα αυτών των βραβείων
έχουν αποδοθεί στην ποίηση,
όπως και τα δύο Ελληνικά Nobel Λογοτεχνίας,
του Γιώργου Σεφέρη (1963) και
του Οδυσσέα Ελύτη (1979).
(Ο Ν. Καζαντζάκης, ας πούμε για παράδειγμα,
προφανώς ήταν παλιόπαιδο για Nobel...)
Αν στην Λογοτεχνία είμεθα ερασιτέχνες,
τι να πούμε για την Ποίηση...
Καθόλου λοιπόν δεν εξεπλάγην, που κάποιοι από αυτούς, ειδικά εκ των προπολεμικών βραβευμένων,
μου ήταν άγνωστοι.
Φυσικά υπάρχουν αρκετοί από τους ποιητές που έχουν και πεζά έργα, θεατρικά κλπ
καθώς το βραβείο δεν δίδεται για συγκεκριμένο,
αλλά για το συνολικό έργο.
Ο Γιώργος Σεφέρης (1900-1971). Nobel Λογοτεχνίας 1963.
Ο ποιητής Νίκος Καββαδίας κάποια στιγμή εξομολογήθηκε με ιδιαίτερη πικρία,
πως ο Σεφέρης κάποτε ταξίδεψε με το πλοίο που εργαζόταν ως ναυτικός
και ενώ το γνώριζε, ούτε καν τον χαιρέτισε... Ωραία πράματα...
Παρά το ότι δεν είμαι ειδήμων στην ποίηση, προτιμώ τον Καββαδία...
Ο Οδυσσέας Αλεπουδέλης, γνωστός ως Ελύτης (1911-1996).
Nobel Λογοτεχνίας 1979. Προτιμώ τον Κ. Καβάφη...
Τρίτον, υπάρχουν μόλις 14 γυναίκες βραβευμένες με Nobel Λογοτεχνίας, οκτώ εκ των οποίων μέσα σε λιγότερο από τις δύο τελευταίες δεκαετίες !!
Μιλάμε δηλαδή κάπου μία στους δέκα άνδρες ως σύνολο, περίπου μία στους είκοσι μέσα σ' ένα σχεδόν αιώνα, τον 20ο !!
Μόνο οι Σκανδιναβοί έχουν πάρει περισσότερα !!
Ενδεικτικά αναφέρω ότι δεν έχουν βραβευθεί
κορυφαίες συγγραφείς όπως η Virginia Woolf,
η Sylvia Plath, η Gertroude Stein κ.α.
Βεβαίως οι μουρλές αυτόχειρες ή οι λεσβίες, δεν είναι το φόρτε της επιτροπής απονομής του βραβείου...
Τέταρτον, η συντριπτική πλειοψηφία των βραβείων Nobel Λογοτεχνίας, έχουν αποδοθεί σε Ευρωπαίους,
αρκετά πίσω έρχονται οι Αμερικάνοι,
και μετρημένα στα δάχτυλα στον υπόλοιπο κόσμο :
κάτι λίγα σε Ασιάτες (τρεις Ιάπωνες, δύο Κινέζοι, ένας Ινδός, ένας Τούρκος και κάποιοι Εβραϊκής καταγωγής),
έξι στην Αφρική, αλλά μόλις δύο σε αυθεντικούς Αφρικάνους, θα τους δούμε παρακάτω,
(ένας Νιγηριανός και ένας Αιγύπτιος,
οι άλλοι, δύο γεννημένοι στη Ν. Αφρική και από ένας γεννημένος στην Μαδαγασκάρη και στην Αλγερία αντίστοιχα, είναι λευκοί άποικοι),
τέλος, αν δεν απατώμαι, ένα και μοναδικό σε Αυστραλό, τον Patrick White, το 1973.
Ο Αυστραλός συγγραφέας Patrick White (1912-1990).
Nobel Λογοτεχνίας 1973. Αγγλόφωνος βεβαίως.
Όπως και με τις γυναίκες, έτσι και με τα εκτός Ευρώπης βραβεία Nobel Λογοτεχνίας, τα περισσότερα εξ αυτών δόθηκαν τα τελευταία χρόνια, μάλλον σε μια προσπάθεια εξισορρόπησης "αδικιών", χωρίς καθόλου δεν αποκλείονται νέες αδικίες σε βάρος καλύτερων, προκειμένου να επιτευχθεί κάποιου είδους "ισοτιμία"...
Συμπερασματικά, προφανώς το βραβείο Nobel,
δεν αποτελεί μέτρο λογοτεχνικής ικανότητας.
Φαντάζομαι τα μέλη της κριτικής επιτροπής του βραβείου, ως μια κινητή βιβλιοθήκη το κάθε ένα,
αλλά δεν πρέπει να ξεχνάμε και τις πάμπολλες κατηγορίες για ιδιοτέλεια, σε κάποια εξ αυτών... Δημοσιεύματα αναφέρουν πως το 2018 δεν θα απονεμηθεί Nobel Λογοτεχνίας λόγω... σκανδάλου !!
Όπως και να έχει, δεν παύει να αποτελεί
έναν καταξιωμένο θεσμό,
που έχει το ειδικό του βάρος, όταν αναγνωρίζει
και επιβραβεύει το έργο του όποιου λογοτέχνη.
Το κτίριο που στεγάζει τις εκδηλώσεις της Σουηδικής Ακαδημίας.
Επειδή φράκαρε η ανάρτηση καθώς το θέμα πήρε πολύ μεγαλύτερη ανάπτυξη από ότι υπολόγιζα,
χώρισα τα βραβεία σε τέσσερις αναρτήσεις με βάση καταρχάς τις γλώσσες που έγραψαν οι νομπελίστες λογοτέχνες και έπεται η γεωγραφική τους κατανομή.
Ζητώ συγνώμη από το ευγενές αναγνωστικό κοινό για την αναστάτωση που προκλήθηκε στην παρούσα ανάρτηση, λόγω της δύσκολης επεξεργασίας του μεγάλου αυτού θέματος,
των βραβείων Nobel Λογοτεχνίας.
Για όποιον ενδιαφέρεται οι αναρτήσεις είναι :
NOBEL ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ Ι
ΑΠΟΝΟΜΕΣ ΣΕ ΓΥΝΑΙΚΕΣ - ΑΣΙΑ - ΑΦΡΙΚΗ
NOBEL ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ ΙΙ
ΑΓΓΛΙΚΗ & ΙΣΠΑΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ
NOBEL ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ ΙΙΙ
ΓΑΛΛΙΚΗ & ΣΛΑΒΙΚΕΣ ΓΛΩΣΣΕΣ
NOBEL ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑΣ ΙV
ΕΥΡΩΠΑΪΚΕΣ ΓΛΩΣΣΕΣ
ΒΙΒΛΙΑ ΣΤΗ ΛΕΣΧΗ ΑΝΑΓΝΩΣΗΣ (2018-2019)
& ΣΧΕΤΙΚΕΣ ΜΕ ΤΟ ΒΙΒΛΙΟ ΕΚΔΗΛΩΣΕΙΣ
Όπως και την προηγούμενη χρονιά, έτσι και ετούτη,
χτύπησα μονοκοπανιά τα προγραμματισμένα πέντε βιβλία της λέσχης ως και τον Ιανουάριο, που ανακοινώνονται κάθε φορά, με την λήξη του έτους.
Η καλοκαιρινή περίοδος ήταν εξαιρετικά αποδοτική, όπως και η προηγούμενη άλλωστε, με 20 περίπου βιβλία, εκτός "ύλης", μεταξύ των οποίων και κάποια ιδιαιτέρως απαιτητικά.
Και αυτή τη χρονιά, τα όποια σχόλια για τα βιβλία που θα απασχολήσουν τις εργασίες της λέσχης ανάγνωσης, θα αναρτώνται μετά την συζήτηση του προγραμματισμένου βιβλίου, σε σχέση βέβαια και με τον διαθέσιμο χρόνο μου.
Το πρώτο βιβλίο της χρονιάς, τον Σεπτέμβριο ήταν
"Ο Έλληνας γιατρός", της Καρολίνας Μέρμηγκα,
εγγονής του ιατρού Κωνσταντίνου Μέρμηγκα,
που είναι και το θέμα της.
Το βιβλίο πραγματεύεται την περίοδο της ζωής του γιατρού, από το 1874 ως το 1941, με εξαιρετικές αναφορές σε ιστορικά, πολιτικά, οικονομικά, πολιτιστικά, λογοτεχνικά, ιατρικά, επιστημονικά και άλλα θέματα, ακόμα και αρχιτεκτονικά !!
Βεβαίως όλες αυτές οι επισημάνσεις αφορούν εξέχοντα παραδείγματα από κάθε τομέα, χαμηλού ρίσκου δηλαδή, κυρίως ως προς την ολισθηρότητα προς αρνητική κριτική...
Παρόλα ταύτα και μόνο για κάποιες από τις αναφορές, αξίζει, κατά την ταπεινή μου γνώμη,
να διαβάσει κανείς το βιβλίο,
ακόμα και παρά το ότι αυτό είναι σε βάρος της μυθιστορηματικής πλοκής, λόγω των συστηματικών υποσημειώσεων, επί παντός επιστητού.
Το στοιχείο αυτό επισημάνθηκε στην συζήτηση στην λέσχη, όπως και το ότι προϋποθέτει αργή ανάγνωση, αν θέλει βεβαίως κάποιος να επωφεληθεί από αυτές τις ποικίλες και πλούσιες παρατηρήσεις.
Ιδού μία εξ αυτών των αναφορών. Βασίλειος Ζαχάρωφ (1849-1936).
Βαθύπλουτος μεγαλοεπιχειρηματίας με ομιχλώδη προσωπικότητα και πολλές άγνωστες πτυχές. Έμπορος όπλων αλλά και ευεργέτης, διαδραμάτισε σημαντικό παρασκηνιακό ρόλο στην τότε Ευρωπαϊκή πολιτική, σε τέτοιο βαθμό ώστε να χαρακτηριστεί "έμπορος του θανάτου", "μυστήριο της Ευρώπης" ή ο "μυστηριώδης Έλληνας".
Οι 4 υπηκοότητες του (Οθωμανική, Ελληνική, Αγγλική και Γαλλική), το ευρύ δίκτυο πληροφοριών που διέθετε, οι μεγάλοι οικονομικοί του πόροι, αλλά και οι υψηλές διασυνδέσεις του, εξασφάλιζαν τεράστια ελευθερία κινήσεων.
Κατείχε δε μεταξύ άλλων, Αγγλικό τίτλο ευγενείας και Γαλλικό παράσημο
του ανώτερου ταξιάρχη της Λεγεώνας της τιμής !!
Όπως παρατήρησα από την συζήτηση, αρκετοί ενεπλάκησαν στο κατά πόσο ο πρωταγωνιστής ήταν σωστός πολιτικά, ηθικά, οικογενειακά κλπ.
Ομολογώ πως στην πρώτη μου ανάγνωση,
έπεσα κι εγώ, ολίγον, στην λούμπα του προσωπικού,
παρατηρώντας ότι ο τέως βενιζελικός βουλευτής,
με λαμπρές βασιλικές διασυνδέσεις και "άκρες",
αμφίβολη οικογενειακή ισορροπία κλπ κλπ
παρουσιάζεται ολίγον στρογγυλεμένα από την εγγονή του και συγγραφέα. Σπεύδω να απολογηθώ :
Αποσιωπάται, με ελάχιστες αναφορές, μια μεγάλη ιστορική περίοδος της δεκαετίας 1923-1933,
πεδίον δόξης λαμπρόν της βενιζελικής παρατάξεως,
σε ότι κυρίως αφορά το ιστορικο-πολιτικό κομμάτι
και ειδικώς σε ότι αφορά τον παππού-ήρωα...
Αντιθέτως, πριν και μετά από αυτή την δεκαετία,
η συγγραφέας είναι αναλυτική και λαλίστατη.
Η ακαδημαϊκή καριέρα του παππού-πρωταγωνιστή,
η χρήση "γνωριμιών" για την μετάθεση του υιού του
και πατρός της συγγραφέως από το μέτωπο του '40,
ο κατοχικός "διορισμός" και η αποδοχή της θέσης του δημάρχου Αθηναίων,
οι κοινωνικές συναναστροφές με αποδεδειγμένους συνεργάτες των Γερμανών κατακτητών και μάλιστα στα υψηλότερα επίπεδα, είναι κάποια από τα ιστορικά στοιχεία που δύσκολα θα μπορούσε να αποσιωπήσει η συγγραφέας
και που εύλογα γεννούν ερωτηματικά.
Δεν θα σταθώ καθόλου στην εξωσυζυγική ζωή του.
Ο παππούς-ήρωας, όποια ερωτική δράση και να ανέπτυσσε, δεν παρουσιάζει ιδιαίτερο αισθητικό ενδιαφέρον.
Μονότονα πατριαρχικός και συντηρητικός,
σε ότι αφορά τα προσωπικά του τουλάχιστον,
εκτός αν θεωρείται προχωρημένη στάση το να παρκάρεις την νόμιμη σύζυγο στο σπίτι και να τσιλιμπουρδίζεις με "κυρίες των τιμών" ή "αυλικές"... Αυτό που λέμε δεδομένος, αναμενόμενος...
Το ίδιο και η συγγραφέας-εγγονή, αν μη τι άλλο,
στα οικογενειακά-κοινωνικά ζητήματα.
Διερωτάται δηλαδή κανείς,
γιατί άραγε να ονομάσει κάποιος μυθιστόρημα,
ένα έργο με τόσα ενδιαφέροντα ιστορικά
και προσωπικά στοιχεία...
Αστικός κομπλεξισμός μυρίζει...
Ούτε στην αστική τάξη θα επιμείνω, με την οποία η συγγραφέας αρχίζει την αφήγηση αναφέροντας ότι γνωρίζει από τρόπους συμπεριφοράς κλπ
αλλά στο τέλος αναφέρει πως η τάξη αυτή
δεν ξέρει να πεθαίνει.
Τα γνωστά "ναι μεν αλλά" των αστών,
χαριτωμένη εκπρόσωπος των οποίων, προφανέστατα,
και η κυρία Καρολίνα...
Παρά το ότι συστήνω το βιβλίο,
οι προθέσεις της συγγραφέως,
όπως ξεκάθαρα διατυπώνονται στο σημείωμα της,
στο τέλος, δεν με πείθουν.
Έχω την αίσθηση πως φοβήθηκε τους αστούς και,
πιθανώς, καλά έκανε.
Η ψιλοεμμονή της σε διάφορα σημεία σε σχέση
με το δίπολο αξιοπρέπεια και κύρος ή φήμη,
δεν μας αφήνει να ξεχάσουμε την (μικρο)αστική σκέψη, ενισχύοντας το επιχείρημα "της πίτας ολόκληρης και του σκύλου χορτάτου"
Η Καρολίνα Μέρμηγκα (1957-).
Όπως είπα και στη λέσχη, το κεντρικό ζήτημα του βιβλίου, δεν είναι το τι έκανε ή δεν έκανε ο παππούς-κεντρικός ήρωας,
αλλά ο "Φάουστ" του Goethe που διατρέχει όλο το κείμενο, αποτέλεσε αντικείμενο μελέτης και μετάφρασης του Κων/νου Μέρμηγκα, στην σκέψη και την ζωή του, οπότε και προφανώς, τον είχε επηρεάσει.
Η συγγραφέας συνδέει ξεκάθαρα, σε όλη την ροή της αφήγησης, τον ήρωα με το έργο αυτό και αναδεικνύει την συνισταμένη της στάσης του, η οποία εν ολίγοις είναι :
η αναζήτηση του νοήματος της ζωής,
μέσω επίπονης εργασίας και η επιθυμία
της κατάκτησης της γνώσης προς όφελος
της διδαχής και βελτίωσης των ανθρώπων.
Στην πορεία αυτή είναι εύκολο να συντελεστούν και
εγκλήματα και ψευδαισθήσεις,
αλλά, προκειμένου να επιτευχθεί το καλό, το θετικό,
πρέπει να επιδειχθεί τόλμη και επιμονή.
χωρίς επιδίωξη καλλιέργειας του κακού,
ούτε όμως και φόβο έναντι του κακού,
(κοινώς, αν χρειαστεί, βάζω το χέρι εις την κόπρον).
Την μετά θάνατον ζωή, την δικαιούνται μόνο
όσοι έχουν χτίσει μια συνολική προσωπικότητα,
έχουν αγωνιστεί για πνευματική ανωτερότητα,
οι υπόλοιποι είναι καταδικασμένοι στην ανυπαρξία.
Η Ευαγγελία Τσιαβού σε ένα ιστορικό των Ελληνικών μεταφράσεων του Φάουστ,
αναφέρει ότι πρώτος στην Ελλάδα, το 1935, ο Κων/νος Μέρμηγας
μετέφρασε το δεύτερο μέρος της τραγωδίας.
Η προσπάθεια χαρακτηρίζεται "όχι και τόσο επιτυχημένη, επειδή συχνά παραλείπονται λεπτές αποχρώσεις (Θεοδωρακόπουλος, 1956: 7).
Σε αυτή, την μετάφραση του, δεν παρατίθεται εισαγωγικό σημείωμα.
Δεν ήταν και φιλόλογος ο γιατρός, μην τρελαθούμε, ανησυχίες είχε...
Το υπαρξιακή διάσταση είναι πανταχού παρούσα στο βιβλίο. Η ζωή και οι ποιότητες της, οι επιθυμίες,
το χιούμορ και το γέλιο, η υγεία και η ασθένειες,
ο θάνατος των δικών μας ανθρώπων αλλά και ο δικός μας θάνατος, είναι μόνιμες συνιστώσες στο έργο.
Θα κλείσω όμως με το δυνατό κομμάτι του βιβλίου.
Με κάποιες από τις διάφορες αποσπασματικές αναφορές που είναι διάσπαρτες παντού και αφορούν τρία πρόσωπα λαμπρά -υπάρχουν κι άλλα-
τα οποία με τον τρόπο του το καθένα ύψωσαν το ηρωικό ανάστημα τους απέναντι στις αντιξοότητες της ζωής και των ανθρώπινων φρικαλεοτήτων :
Toν Γιώργο Σαραντάρη (1908-1941),
ποιητή και διανοητή που παρουσιάζεται σεμνός,
τραγικός, με άποψη και σπάνια ποιότητα,
τον Asa Kent Jennings (1877-1933),
αυτόν τον ανεπανάληπτο Αμερικανό πάστορα,
χάρη στον οποίο διασώθηκαν εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες της Μικράς Ασίας μετά την καταστροφή της Σμύρνης και ούτε τον είχαμε ακούσει,
και τέλος τον ηρωικό Ι. Ε. Θεοφανίδη,
τότε κυβερνήτη θωρηκτού και μετέπειτα ναύαρχο,
που παρά τις αρχικές υπεκφυγές και απαγορεύσεις των αρχών και ηγετών, άμεσα έθεσε τον εαυτό του και το πλοίο του στην υπηρεσία της διάσωσης των αμάχων και παρέσυρε την συμμετοχή των λοιπών ναυτικών δυνάμεων, προς τον σκοπό αυτό.
Ο Αμερικανός πάστορας Asa Kent Jennings (1877-1933).
Το βιβλίο του Οκτωβρίου ήταν "Το Μαύρο Αλγέρι",
του Maurice Attia.
Πρόκειται για το πρώτο μέρος τριλογίας,
η οποία συνεχίζει με το "Η κόκκινη Μασσαλία"
και κλείνει με το "Παρίσι blues".
Δεν έπεφτε καρφίτσα στο "μαγαζί" !!
Περί τα 35 μέλη παρόντα και με απόψεις
διιστάμενες για το υπό διαβούλευσην ανάγνωσμα.
Σε κάποιους άρεσε αδιαμαρτύρητα,
οι περισσότεροι μάλλον είχαν τις ενστάσεις τους,
λιγότερες ή περισσότερες.
Εγώ τοποθετήθηκα επί των δύο συνιστωσών
που διατρέχουν εξ ολοκλήρου το βιβλίο :
Καταρχάς με την κυρίαρχη, κατά την γνώμη μου,
αυτή που είχε να κάνει
με το ιστορικό των γεγονότων της Αλγερίας,
κατά τα τέλη των 50's με αρχές των 60's,
η οποία είχε και τα προβλήματα της,
καθώς τα πάμπολλα λεπτομερή σχόλια, συχνά
συσκότιζαν αντί να ξεκαθαρίζουν τα πράγματα,
κάτι που εντοπίζουν και κριτικές που διάβασα.
Για κάποιον σαν εμένα που δεν γνώριζε λεπτομέρειες,
το πληροφοριακό υλικό ήταν αρκετό για να σχηματίσω κάποια εικόνα, όχι ιδιαίτερα σαφή,
αφού οι αντιμαχόμενες πλευρές και τα σύνθετα συμφέροντα είναι ικανά να διατηρούν την Αλγερία,
ακόμα και σήμερα, σε θολά νερά...
Η δεύτερη συνιστώσα, δηλαδή η αστυνομική υπόθεση, υποστήριξα πως είναι για κλάματα,
πασιφανές σε όποιον έχει διαβάσει,
κατ' εξακολούθησην, αστυνομική λογοτεχνία.
Είπα πως υπάρχουν πολύ αξιόλογα δείγματα αστυνομικών μυθιστορημάτων σε εμπόλεμες ή προβληματικές περιοχές και χώρες, που επιτυγχάνουν και να μεταφέρουν την ιστορική, πολιτική, κοινωνική κατάσταση που επικρατεί στον εκάστοτε τόπο, αλλά και να διατηρούν το αστυνομικό μέρος του βιβλίου σε υψηλό επίπεδο, αφού μιλάμε για το συγκεκριμένο είδος.
Εδώ αυτό δεν έγινε.
Ο ίδιος ο συγγραφέας σε συνεντεύξεις του
λέει πως χρησιμοποιεί την αστυνομική πλοκή
ως φόντο για να εμβαθύνει σε άλλα ζητήματα.
Και παρ' όλα ταύτα, βραβεύεται από κάποιους,
ως ειδήμων στην αστυνομική λογοτεχνία !!
Άρα, ο κάθε αδαής στο συγκεκριμένο είδος,
που γνωρίζει ή ακόμα χειρότερα παρασύρεται
από αυτές τις βραβεύσεις και διαβάζει το βιβλίο,
έχει την εντύπωση πως έτσι είναι ένα καλό αστυνομικό...?
Μετά λύπης μου παρατήρησα, ομολογουμένως χωρίς ιδιαίτερο ενδιαφέρον σε ότι αφορά την αστυνομική πλοκή, μια ανεδαφική, καθόλου πιστευτή ιστορία.
Ο φιλόλογος (ναι ναι) μπάτσος,
μέσα στον τρελό χαμό των γεγονότων της Αλγερίας,
αλλά και των προσωπικών του προβλημάτων,
αντί να κοιτάει τα σοβαρά, τους ανθρώπους του και τον εαυτό του, έψαχνε ψύλλους στ' άχυρα, αναζητούσε ψυχοπαθείς δολοφόνους, μέσα στην μαζική ψυχεδέλεια αμέτρητων δολοφονιών και λοιπών εγκλημάτων, που προφανέστατα επισκίαζαν την όποια μεμονωμένη "εξιχνίαση"...
Το δε ύφος, ήταν ένα συνοθύλευμα, ένα κακό κολάζ,
πολλών και διαφόρων συγγραφέων αστυνομικής λογοτεχνίας, που έκανε ακόμα πιο τρανταχτή την αδυναμία επί του αστυνομικού ενδιαφέροντος...
O Εβραϊκής καταγωγής ψυχίατρος και συγγραφέας Maurice Attia (1949-).
Εν κατακλείδι, μπορεί να πει κανείς ότι κάτι βρίσκει,
αποσπασματικά, κυρίως σε ιστορικές αναφορές,
συνολικά όμως, ας πούμε λογοτεχνικά,
η σύνθεση του όλου μπάζει...
Προσκεκλημένοι στην συζήτηση της λέσχης ήταν
ο συμπαθέστατος γιατρός Δημήτρης Λουκόπουλος
και η σύζυγος του, οι οποίοι βρέθηκαν στην Αλγερία,
την περίοδο 2012-2015.
Ο γιατρός συμμετείχε σε προγράμματα για την μεσογειακή αναιμία και μας έδωσε τα φώτα του
για όσα είδε και αντιμετώπισε εκεί.
Οι πληγές της Αλγερίας είναι ακόμα ανοιχτές,
πάνω από μισό αιώνα...
Ο προσκεκλημένος μας Δημήτρης Λουκόπουλος.
Το βιβλίο του Νοεμβρίου ήταν της Μαρίας Γαβαλά
ο "Κόκκινος Σταυρός".
Πρόκειται περί ενός πολυεπίπεδου έργου
που κεντρικό θέμα έχει το πρόγραμμα ευθανασίας των ναζί, ονομαζόμενο Τ4, σε τροφίμους ψυχιατρικών ιδρυμάτων.
Ο κόκκινος σταυρός ήταν το σημάδι στον φάκελο του κάθε μελλοθάνατου, όταν κρινόταν ως άχρηστος, σκουπίδι, ανάξιος να ζει...
Αφορμή να γραφτεί το βιβλίο ήταν μια έκθεση ζωγραφικής, με έργα τροφίμων αυτών των ιδρυμάτων, παραφρόνων, ψυχικά νοσούντων, των λεγόμενων τρελών...
Το δίπολο λογικής και τρέλας
είναι ένα μόνιμο ερωτηματικό σε όλο το έργο.
Η συγγραφέας δημιουργεί μια πειστική μυθιστορηματική ηρωίδα, την νεαρή Ελληνογερμανίδα, την Αριάδνη Χόπε, μεταπτυχιακή φοιτήτρια, που αντικείμενο της εργασίας της είναι το έργο μιας έγκλειστης ψυχασθενούς,
η οποία τελικά εξοντώθηκε.
Είναι προφανές για κάποιον σχετικό με τα θέματα αυτά των σπουδών, ότι η ερευνήτρια δεν θα βγάλει εύκολα άκρη.
Σε αντίθετη περίπτωση η Μαρία Γαβαλά είτε θα έπρεπε να μας παρουσιάσει ένα τεκμηριωμένο αποτέλεσμα, είτε να γίνει ρεζίλι.
Κάτι σαν να ξέρεις από την αρχή τον ένοχο σε ένα αστυνομικό...
Θα μου πεις τώρα, πόσοι θα το πήραν χαμπάρι...
Η ιστορία κινείται σε δύο χρόνους,
στο παρελθόν που είναι εστιασμένη η έρευνα του μεταπτυχιακού την Αριάδνης, όπου προσπαθεί να βρει την άκρη του νήματος που θα την οδηγήσει σε αξιοπρεπή συμπεράσματα για την διατριβή της
και στο παρόν που η νεαρή κοπέλα ζει την ζωή της,
δηλαδή τον σύγχρονο κόσμο με τα δικά του προβλήματα.
Μέσω επιλεγμένων προσωπικών αφηγήσεων,
πάντα γυναικών, προχωράει η πλοκή.
Η ιστορία της τέχνης, κυρίαρχα ο Γερμανικός εξπρεσιονισμός είναι πανταχού παρών στο έργο, λογοτεχνικά, εικαστικά και κινηματογραφικά.
Μέσα σε ένα εύρος αρκετά μεγαλύτερο του ενός αιώνα, η συγγραφέας καταπιάνεται με μια σειρά θεμάτων πέρα των ήδη ισχυρών προαναφερθέντων.
Πόλεμοι, βία σε πολλά επίπεδα, ανθρώπινες σχέσεις, ορισμός ταυτότητας του ατόμου,
υπαρξιακά προβλήματα, σύγχρονος τρόπος ζωής,
τέχνες, επιστήμες, πολιτικοκοινωνικά ζητήματα κλπ
πολυποίκιλοι παράμετροι δηλαδή, που θέτουν
πολύ ψηλά τον πήχη του εγχειρήματος.
Όπως είπα και στην συζήτηση στη λέσχη, αλλού τα πράγματα είναι πετυχημένα, αλλού όχι και τόσο.
Προσωπικά διάβασα το βιβλίο αδιατάρακτα,
τα περισσότερα θέματα μου ήταν απολύτως γνωστά,
σε αντίθεση με άλλους που δήλωσαν
ότι δυσκολεύτηκαν ή ψυχοπλακώθηκαν.
Διαπίστωσα μεγάλη άγνοια των παρευρισκομένων,
κυρίως σε ότι αφορά την τέχνη και όχι μόνο...
Η γενική εντύπωση πάντως ήταν ότι
πρόκειται περί βιβλίου σοβαρού και ενδιαφέροντος,
παρά τις όποιες αδυναμίες του.
Ειδικώς σε σύγκριση με διάφορες σαβούρες που κυκλοφορούν.
Η συγγραφέας Μαρία Γαβαλά (1947-).
Έχει ασχοληθεί με τον κινηματογράφο κερδίζοντας μάλιστα και διάφορα βραβεία.
Το βιβλίο του Δεκεμβρίου ήταν του Anthony Marra,
με τίτλο "O τσάρος της αγάπης και της τέκνο".
Τον συγγραφέα έχουμε ξανασυζητήσει στο ζόρικο βιβλίο του "Αστερισμός Ζωτικών Φαινομένων",
που σχολιάστηκε ευμενώς σε προηγούμενη ανάρτηση.
Παρά το ότι σε γενικές γραμμές και αυτό το βιβλίο
σχολιάστηκε θετικά από τους συμμετέχοντες στην συζήτηση της λέσχης, αλλά και στις κριτικές που διάβασα, κανένας δεν εντόπισε, τα πολλά δάνεια από το "Confiteor", το αριστούργημα του Καταλανού συγγραφέα Jaume Cambre", πιθανώς διότι πέφτει βαρύ στους πολλούς για ανάγνωση έστω, καθώς κανονικά θέλει διάβασμα προσεκτικό...
Όπως τόνισα και στην συζήτηση, ο τρόπος που δομήθηκε το βιβλίο αυτό του Marra, οι επιμέρους ιστορίες του παρελθόντος που εμπλέκονται και φτάνουν μέχρι το παρόν, ο ζωγραφικός πίνακας που υποκαθιστά το βιολί, χαρακτηριστικά πρόσωπα όπως ο λογοκριτής στην θέση του ιεροεξεταστή κλπ κλπ,
όχι απλώς έχουν την σφραγίδα του "Confiteor",
αλλά στην σελίδα 326, ο ίδιος ο συγγραφέας με την χαρακτηριστική έκφραση "η γη είναι/έγινε επίπεδη",
που σφραγίζει το "Confiteor", επιβεβαιώνει
την επιρροή, για να μην πω αντιγραφή...
Ανέφερα ακόμα πως βρήκα στοιχεία από το επίσης συνταρακτικό βιβλίο της Svetlana Alexievich
με τίτλο "Το τέλος του κόκκινου ανθρώπου", όπου η θεματολογία του είναι πραγματικές ανθρώπινες ιστορίες της Σοβιετικής Ένωσης και της κατάστασης που ακολούθησε μετά την κατάρρευσή της,
που αποτελούν άφθονο μυθιστορηματικό υλικό,
αλλά όταν η ζωή ξεπερνά το παραμύθι, τότε
το τελευταίο χάνει κάτι από την μαγεία του...
Θύμισα επίσης τις καταπληκτικές κινηματογραφικές σκηνές από σπονδυλωτή ταινία
του κορυφαίου Ιάπωνα σκηνοθέτη Akira Kurosawa,
όπου μέσα από έναν παρεμφερή πίνακα,
του van Gogh αυτή τη φορά,
o φακός μαγικά εισάγεται στην ιστορία
και με τον ίδιο εκπληκτικό τρόπο βγαίνει από αυτήν...
Είπα τέλος, ότι ακόμα και αυτά να μην ίσχυαν,
το βιβλίο αυτό είναι υποδεέστερο του προηγουμένου του νεαρού συγγραφέα, που συζητήσαμε στη λέσχη
και αυτό όχι επειδή
και πάλι η παρουσία της Τσετσενίας είναι ισχυρή,
αλλά διότι το προηγούμενο ήταν ένα πολύ δυνατό βιβλίο, ενώ αυτό όχι τόσο.
Μετά την συζήτηση, ακολούθησε
το γνωστό εορταστικό μεζεδόκρασο
με ωραία κουβέντα και ευχές.
2019
Με την έναρξη της καινούργιας χρονιάς, στις 15/1,
παρακολούθησα στο Σπυροπούλειο, στο Ν. Ψυχικό,
μια ομιλία που εντάσσεται σε ένα νέο κύκλο διαλέξεων με τίτλο "ΑΝΟΙΧΤΟ ΒΗΜΑ",
με υπεύθυνη την Έλση Δημουλά που,
όπως αναφέρω με κάθε ευκαιρία,
αποτελεί εγγύηση ποιότητας.
Ο καθηγητής Στάντης Ρ. Αποστολίδης.
Ομιλητής ήταν ο καθηγητής Στάντης Αποστολίδης, υιός του Ρένου, γνωστός για τις πολύπλευρες δράσεις του και το θέμα της διάλεξης ήταν
η Δίκη του Σωκράτη,
όπου και αναλύθηκε διεξοδικώς, με στοχευμένες επιμέρους επεξηγήσεις και επεξεργασμένες παρατηρήσεις στις λεπτομέρειες.
Πρόκειται βεβαίως περί τεραστίου νομικού, πολιτικοκοινωνικού και ηθικού θέματος, που έχει απασχολήσει πολλούς και άξιους ερευνητές και στοχαστές.
Ο καταρτισμένος και ικανός ομιλητής,
δέχθηκε ενδιαφέρουσες ερωτήσεις από το κοινό,
που είχε γεμίσει την αίθουσα
και απάντησε κατατοπιστικά σε όλες.
Ενδιαφέρουσα και η παρέμβαση του αδελφού του ομιλητή Ήρκου Αποστολίδη, σε ομιλία του οποίου έχω αναφερθεί παλαιότερα, στην ανάρτηση του Ισπανικού Ινστιτούτου Cervantes.
Αυτή τη φορά, επικαλούμενος και πάλι τον μέγα F. Nietzsche, είπε πως δεν πρέπει να ξεχνάμε πως βασικές και επικρατούσες σήμερα πληροφορίες για την προσωπικότητα και τις θέσεις του Σωκράτη, προέρχονται από τον Πλάτωνα, ο οποίος
στο συγκεκριμένο έργο του αναδεικνύεται
και ταλαντούχος συγγραφέας,
πέραν της γνωστής του ιδιότητος ως φιλοσόφου,
καθώς επιλέγει τους συνομιλητές του Σωκράτη
και διαμορφώνει έτσι τους διαλόγους ώστε πάντα
να υπερισχύει σε ότι κάθε φορά υποστηρίζει !!
Η συνολική αποτίμηση της εκδήλωσης ήταν απολύτως ικανοποιητική, από όλους τους παρευρισκόμενους
και υποθέτω βασίμως πως θα υπάρξουν και άλλες
εξίσου καλές παρουσιάσεις.
Συγχαρητήρια και από εδώ !!
Ήρκος και Στάντης Αποστολίδης.
Πάμε τώρα στα βιβλία της λέσχης.
Το βιβλίο του Ιανουαρίου ήταν το "Μαπούτσε",
του Γάλλου συγγραφέα Caryl Ferey.
Los mapouches ή Αρουκάνοι όπως ονομάστηκε τον 16ο αιώνα από τους Ισπανούς, είναι η ιθαγενής φυλή που κατοικεί στην Νότια Αμερική, κυρίως στην σημερινή Χιλή.
Λιγότεροι βρίσκονται στην Αργεντινή, αφού εκεί όπως υποστηρίζει ο συγγραφέας και μάλλον έτσι είναι, σχεδόν αποδεκατίστηκαν κατά τον 19ο αιώνα από τους λευκούς, που δεν κατάφερναν να τους κατακτήσουν, κάτι που δεν είχαν καταφέρει ούτε οι Ίνκας κατά την προκολομβιανή περίοδο.
Μαπού, σημαίνει γη. Τσε σημαίνει άνθρωποι.
Την ονομασία αυτή δίνουν οι ίδιοι στον εαυτό τους,
ενώ η λέξη Ινδιάνοι δεν σημαίνει τίποτα για εκείνους.
Γυναίκες Μαπούτσε κατά την διάρκεια παραδοσιακής τελετής.
Υπήρξαν κάποιες κυρίες, συμμετέχουσες στην συζήτηση της λέσχης, οι οποίες εγκατέλειψαν την ανάγνωση του βιβλίου λόγω των βίαιων περιγραφών,
κάτι που συμβαίνει και σε άλλα βιβλία που θεωρούν σκληρά.
Σε γενικές γραμμές, οι περισσότεροι θεώρησαν πως ο συγγραφέας ξέφυγε στην κλιμάκωση της βίας, ενώ υπήρξε από έναν δύο σχολιαστές η άποψη πως ήταν επιλογή, όπλο του συγγραφέα, η περιγραφή των αποτρόπαιων εγκλημάτων, απολύτως αληθινών, κατά των ιθαγενών αλλά και των αντιφρονούντων, από τις χούντες που ταλαιπώρησαν την Αργεντινή μέχρι και τις μέρες μας, με διάφορους τρόπους.
Προσωπικά την υπερβολή την εντόπισα σε υπερφυσικές και ολίγον ανεδαφικές μυθιστορηματικές ιδιότητες των ηρώων ή παραμέτρους της πλοκής και όχι τόσο στην βία.
Είχα την αίσθηση, όπως και άλλοι, πως προς το τέλος του βιβλίου, σαν να παραφούσκωνε το παραμύθι.
Αντιθέτως, το ιστορικό, το πολιτικοκοινωνικό κομμάτι του βιβλίου, που τις τελευταίες δεκαετίες δείχνει να είναι ισχυρή συνιστώσα στην αστυνομική λογοτεχνία, όπως είπα στην συζήτηση, αναφέροντας παραδείγματα από διάφορους συγγραφείς, κάποιους εκ των οποίων έχουμε επεξεργαστεί στην λέσχη, ήταν και το στοιχείο που βρήκα καλύτερο.
Με προέτρεψε να διερευνήσω στο διαδίκτυο τα πρόσωπα, στρατιωτικούς, πολιτικούς κλπ, που διαδραμάτισαν σημαντικό ρόλο στην σύγχρονη ιστορία της Αργεντινής και γενικότερα της Λατινικής Αμερικής.
Υποστήριξα επίσης πως η γρήγορη εναλλαγή καταστάσεων, αυτό που λέμε tempo, ρυθμό,
ενισχύει την κινηματογραφική διάσταση του βιβλίου,
ειδικά μάλιστα για νεανικό κοινό, που δεν έχει τόσες ενστάσεις στις υπερβολές και τους περιθωριακούς χαρακτήρες,
καθώς θεωρούν πως αυτή είναι η πραγματικότητα,
παράμετρος στην οποία δεν συμφώνησαν κάποιοι, παρά το γεγονός ότι κατατέθηκε από συμμετέχουσα κυρία, πως ήδη έχουν παραχωρηθεί τα σχετικά δικαιώματα για να γίνει ταινία...
Ο ήδη πολυβραβευμένος συγγραφέας, χαίρει διεθνούς εκτιμήσεως για κάποιες του ιδιότητες.
Το βιβλίο αυτό, κατά γενική ομολογία, δεν θεωρήθηκε κακό και με βρίσκει σύμφωνο.
Λίγο θα ήθελε, έναν καλό επιμελητή ας πούμε, όπως σημειώθηκε στην συζήτηση, για να το πω πολύ καλό...
O Γάλλος συγγραφέας Caryl Ferey (1967-).
Στις 12/2/2019, παρακολούθησα στο Σπυροπούλειο, στο Ν. Ψυχικό, την δεύτερη για μένα, τρίτη κατά σειρά ομιλία,
που εντάσσεται στον νέο κύκλο κύκλο διαλέξεων
με τίτλο "ΑΝΟΙΧΤΟ ΒΗΜΑ".
Ομιλητής αυτή τη φορά ήταν ο γλωσσολόγος καθηγητής Χριστόφορος Χαραλαμπάκης, ευρέως γνωστός για το "Χρηστικό Λεξικό της Νεοελληνικής Γλώσσας", της Ακαδημίας Αθηνών και πολλά άλλα επιτεύγματα του.
Τίτλος της διάλεξης :
"Σωστό ή λάθος ?
Περιγράφοντας την πραγματική χρήση της γλώσσας".
Ο συμπαθέστατος καλεσμένος με την χαρακτηριστική κριτική προφορά, μίλησε φυσικά για ζητήματα που άπτονται του αντικειμένου του, ένα πεδίο που χαρακτήρισε χαοτικό, αυτό της γλώσσας.
Ο καθηγητής Χριστόφορος Χαραλαμπάκης.
Εκθιάζοντας την Ελληνική γλώσσα, υπενθύμισε πως είναι η μοναδική που μιλιέται επί 4.000 χρόνια συνεχόμενα, τα 3.500 από αυτά διαθέτει και αδιάλειπτη γραπτή παρουσία,
στοιχείο το οποίο διαθέτουν μόνο δύο κινέζικες διάλεκτοι, παγκοσμίως.
Πρόκειται βεβαίως περί της αρχαιότερης γλώσσας στην Ευρώπη, επί 600 χρόνια (300 π.Χ. - 300 μ.Χ.)
κρατούσε την πρωτοκαθεδρία, φαινόμενο το οποίο
την κατέστησε παγκόσμια γλώσσα,
λόγω της λεγόμενης "κλασσικής παιδείας",
του χριστιανισμού,
αλλά και της επιστημονικής ορολογίας,
όπου το 80% του λεξιλογίου του συνόλου των επιστημών διαθέτει ελληνικές ρίζες,
όπως χαρακτηριστικά τόνισε ο ομιλητής.
Ο καθηγητής διευκρίνισε με πάμπολλα παραδείγματα πως υπάρχουν περιπτώσεις όπου το σωστό και το λάθος έχουν μεγάλη σχετικότητα, κυρίως στον προφορικό λόγο, που πρέπει να κρίνεται με επιείκεια.
Η γλώσσα διαθέτει την ικανότητα παραγωγής 600 φθόγγων στην καθομιλουμένη και 56 γραμμάτων, στοιχεία που ενισχύουν την δυσκολία τεκμηριωμένης απόδοσης τους από οποιοδήποτε γλωσσικό σύστημα,
δηλαδή όλες οι γλώσσες είναι ατελείς
υπό αυτή τουλάχιστον την έννοια.
Υπάρχουν επίσης πολλά αμφιλεγόμενα γλωσσικά λάθη, περιπτώσεις λέξεων που παρεξηγούνται λόγω ομωνυμίας, γλωσσικών ή εκπαιδευτικών στερεοτύπων κλπ.
Ο κ. Χ. Χαραλαμπάκης έθεσε επίσης το γνωστό πρόβλημα των γλωσσολόγων, όπου συχνά πυκνά θρηνούν τον θάνατο κάποιας γλώσσας, που δυστυχώς μειώνονται με δραματικούς ρυθμούς.
Προφανώς τίθεται θέμα διαφύλαξης και προστασίας της γλώσσας μας, αλλά όχι κινδυνολογώντας,
είπε χαρακτηριστικά.
Τέλος, σημείωσε το θέμα της λεγόμενης "μαζικής επικοινωνίας", τονίζοντας ότι
η γλώσσα δεν είναι μόνο επικοινωνία, αλλά είναι επίσης φορέας παιδείας και πολιτισμού.
Ο ομιλητής αφιέρωσε την διάλεξη του στην Νίκη Γουλανδρή.
Το βιβλίο του Φεβρουαρίου ήταν
"Η μοναδική ιστορία"
του Άγγλου συγγραφέα Julian Barnes.
Είμαι από αυτούς που το είχαν διαβάσει νωρίτερα
και το πρότεινα για συζήτηση, καθώς ακούγονταν παράπονα για βίαια ή πολεμικά βιβλία που επιλέγονται τελευταία.
Και βεβαίως δεν ήταν καθόλου κακή επιλογή,
διότι δεν εκφράστηκε η παραμικρή αρνητική γνώμη.
Είπα πως η ερωτική ιστορία που φαίνεται πως πραγματεύεται το βιβλίο, είναι η αφορμή του συγγραφέα, καθώς αντιπροσωπεύει την ζωή, τις επιλογές μας και πόσο διατιθέμεθα να ρισκάρουμε για αυτές, στο όνομα του τελικού απολογισμού μας, εν όψει του αναπόφευκτου τέλους της όποιας ιστορίας μας...
Έρωτας, αισιοδοξία, απογοήτευση, θλίψη, θυμός, παρεξήγηση, κοινωνικά στερεότυπα, αντισυμβατικότητα, συμφέρον, πανικός, αυτοκαταστροφή, οίκτος, αγάπη, μίσος, μοναξιά, λογική, συναίσθημα, χιούμορ, τύχη, μοίρα ή πεπρωμένο, υπεκφυγή, ελεύθερη βούληση, παρελθόν, προϊστορία, μνήμη, απώθηση, συγχώρεση, απειρία και εμπειρία, παραδοχή και αποδοχή, αντικειμενικότητα, υποκειμενικότητα, αξιολόγηση, απολογισμός, αλήθεια και ψέμα, είναι κάποια απ΄τα θέματα που θίγονται με μαεστρία και επίγνωση από τον Barnes.
Είναι ένα βιβλίο που κανένας δεν θα πει
πως έχασε τον καιρό του διαβάζοντας το.
Ο Άγγλος συγγραφέας Julian Barnes (1946-).
Το 2002, ήταν μεταξύ των 100 συγγραφέων που επέλεξαν από 10 βιβλία
ώστε να δημιουργηθεί η λίστα με τα 100 καλύτερα βιβλία όλων των εποχών.
Στις 12/3/19, παρακολούθησα στο Σπυροπούλειο,
στο Ν. Ψυχικό, για τρίτο συνεχόμενο μήνα,
την επόμενη ομιλία, του Ήρκου Αποστολίδη,
ο οποίος ήδη αναφέρθηκε λίγο παραπάνω,
αυτή τη φορά, με τίτλο
"Νίτσε : o τελευταίος Αναγεννησιακός".
Η διάλεξη εντάσσεται στον νέο κύκλο διαλέξεων,
με τίτλο "ΑΝΟΙΧΤΟ ΒΗΜΑ" και
υπεύθυνη την δραστήρια Έλση Δημουλά που,
όσοι ψηφίζουν την δημοτική παράταξη της,
καθώς καλπάζουμε προς τας εκλογάς, καλό θα είναι
να την συγκρίνουν ποιοτικά με τους συνυποψηφίους της.
Friedrich Nietzsche (1844-1900).
H ομιλία μου φάνηκε προσανατολισμένη σε ένα ακροατήριο που δεν έχει ιδιαίτερες γνώσεις για τον μεγάλο στοχαστή και μάλλον ήταν περιορισμένη σε στοιχεία του βιογραφικού του και της ζωής του, παρά στο έργο του, καθώς και στην ισχυρή επίδραση που είχε η ελληνική σκέψη στις θέσεις του.
Εντόπισα υπερβολές και αστοχίες σε διάφορα σημεία
της ομιλίας και όταν ακολούθησαν οι ερωτήσεις,
έθεσα κάποιες εξ αυτών δημόσια.
Προς τιμήν του ομιλητού αναθεώρησε, τουλάχιστον,
την πομπώδη δήλωση του ότι ο Nietzsche ήταν κακός φιλόλογος και δεν θα χάναμε πολλά αν έλλειπε αυτό το κομμάτι του έργου του. Έλεος...
Ανδρέας Μανωλικάκης.
Στις 14/3/2019, στην φιλόξενη αίθουσα θεάτρου
της σχολής Μωραϊτη, παρακολούθησα μια συζήτηση
περί υποκριτικής.
Ο καθηγητής υποκριτικής και σκηνοθεσίας, ηθοποιός,
σκηνοθέτης, Δια Βίου μέλος του Actors Studio,
σχολής που ίδρυσε ο Ηλίας Καζάν, στις Η.Π.Α.,
το 1947 αν άκουσα σωστά, Ανδρέας Μανωλικάκης,
απάντησε σε κάποιες γενικής φύσεως ερωτήσεις
της Σόφης Ζαφρακοπούλου, εκ της δημοτικής αρχής.
Άνετος στους τρόπους και την συμπεριφορά του,
ευφυής, με συγκρότηση, χιούμορ και καλή διάθεση,
ο καλεσμένος απάντησε σε ότι του τέθηκε
με χαρακτηριστική αμεσότητα και σαφήνεια.
Σε τακτά διαστήματα παρεμβάλλονταν κάποια videos
σχετικά με την συζήτηση, με παρέλαση από επώνυμους κινηματογραφικούς αστέρες κλπ, ολίγον πομπώδη θα έλεγα...
Υποθέτω βασίμως πως η παρουσίαση αυτή θα είχε μεγαλύτερο ενδιαφέρον για τα άτομα του χώρου και την εκπαιδευτική τους εξέλιξη, όπως έδειξαν και οι ερωτήσεις που τέθηκαν στον ομιλητή από το κοινό.
Ευτυχώς δεν έγιναν περιττοί πλατειασμοί στην κουβέντα και έτσι απήλθαμε με θετική αίσθηση.
Είναι η δεύτερη συλλογή διηγημάτων του συγγραφέα που συζητιέται στη λέσχη,
μετά το "Περιπολών περί πολλών τυρβάζω".
Το βιβλίο του Μαρτίου ήταν
η συλλογή 27 διηγημάτων, με τίτλο "Ντεπό",
του 2017, του συγγραφέα και δημοσιογράφου
Γιώργου Σκαμπαρδώνη.
Σε γενικές γραμμές το βιβλίο άρεσε στο σύνολό του.
Αρκετές κυρίες βρήκαν ως καλύτερο το 4ο διήγημα
με τίτλο "Τα απογεύματα των πολυελαίων"
και ακολούθησε σε προτιμήσεις το 10ο διήγημα
που είχε τίτλο "Ολόγραμμα τράγου",
χωρίς να σημαίνει πως δεν άρεσαν και κάποια άλλα,
όπως το 7ο στη σειρά διήγημα
με τίτλο "Λευκά Χριστούγεννα του 2003".
Η δική μου προτίμηση και ολίγων ακόμα βεβαίως,
ήταν το 16ο στη σειρά διήγημα
με τίτλο "Ή του λύκου ή του μαχαιριού",
με πρωταγωνιστή τον Μόργκα,
ένα ελληνικό ποιμενικό, κοινώς τσοπανόσκυλο.
Μου κίνησε μάλιστα το ενδιαφέρον να ψάξω περισσότερες αληθινές ιστορίες των κατορθωμάτων
των εκπληκτικών αυτών σκυλιών,
που είναι ιδιαιτέρως της αρεσκείας μου.
Έχει τύχει μάλιστα προ ετών, να ενημερωθώ ικανοποιητικά στον "Αρκτούρο", στη Β. Ελλάδα,
για τα χαρακτηριστικά και τις επιδόσεις τους
και θαύμασα από κοντά, σε ιδανικό φυσικό περιβάλλον κάποια από αυτά τα απίθανα σκυλιά,
που βεβαίως δεν μου ήταν άγνωστα,
καθώς υπάρχουν αρκετοί που τα αγαπούν ιδιαιτέρως.
Τονίστηκε επίσης ιδιαίτερα, ο χειρισμός-χρήση των λέξεων και η γλωσσοπλαστική ικανότητα του συγγραφέα, σε σημείο που κάποιες φορές γίνεται υπερβολική, όπως είπαν κάποιοι.
Λόγω της βαρύτητας που έπεσε στις τοποθετήσεις
σχετικά με την φύση και τα ζώα,
ανέφερα ένα ωραίο βιβλίο
που είχα διαβάσει προ πολλών ετών,
όπου περιέχει μια υπέροχη συλλογή διηγημάτων
Ελλήνων λογοτεχνών του 19ου και 20ου αιώνα,
αλλά δυστυχώς δεν θυμάμαι τον τίτλο του.
Κάποια εξ αυτών ήταν εκπληκτικά.
Ο Σκαμπαρδώνης πάντως φαίνεται σχετικός με το κυνήγι, την φύση, τα κυνηγόσκυλα, το ψάρεμα, αλλά κυρίως με τα όπλα που τα περιγράφει φετιχιστικά,
σε αρκετά εκ των διηγημάτων του,
όπως είπα και στην τοποθέτηση μου.
Παρατήρησα κατά την συζήτηση του βιβλίου πως
κανένας δεν αναφέρθηκε στην ιστορική διάσταση
αρκετών εκ των διηγημάτων.
Στις σελίδες του διαδικτύου μάλιστα, το βιβλίο
συχνά χαρακτηρίζεται ως ιστορική μυθοπλασία,
προφανώς λόγω του αριθμού των διηγημάτων που αναφέρονται στα ελληνοτουρκικά μέσω των ανταλλαγών πληθυσμών, στον μακεδονικό αγώνα, στο εβραϊκό στοιχείο της Θεσσαλονίκης, στον εμφύλιο και σε εξορίες, στη χούντα...
Δεν άρεσε σε κάποιους ότι σημείωσα πως οι αναφορές του συγγραφέα για την Ελλάδα κάτω από την Θεσσαλία είναι μηδαμινές, στοιχείο που τον καθιστά άκρατο τοπικιστή,
καθώς δεν βρήκε χώρο ούτε για 26 λέξεις
για το μεγαλύτερο μέρος της χώρας,
μέσα σε 26 διηγήματα,
εξαιρώ αυτό της Μυκόνου που τις τελευταίες δεκαετίες, βεβαίως, επισκέπτεται μαζικά ο Βορράς...
Επίσης παρατήρησα πως δεν έγινε η παραμικρή αναφορά σε δύο διηγήματα σχετικά με δύο κορυφαίες προσωπικότητες :
το 21ο, σχετικό με τον Βασίλη Τσιτσάνη, με τίτλο
"Ανάβοντας ένα "SILK CUT" άσπρο "SLIM" και
το 25ο, σχετικό με τον Μ. Καραγάτση, με τίτλο
"Μπαρ στη Μύκονο".
Μερικές φορές έχω την εντύπωση πως κάποια βιβλία
διαβάζονται (!?) πολύ επιφανειακά...
Ο εκ Θεσσαλονίκης συγγραφέας Γιώργος Σκαμπαρδώνης (1953-).
Το βιβλίο του Απριλίου είναι
"Ο άχρωμος Τσουκούρου Ταζάκι
και τα Χρόνια του προσκυνήματος του",
του ταλαντούχου Ιάπωνα συγγραφέα Haruki Murakami, σταθερού υποψηφίου των βραβείων Nobel Λογοτεχνίας, τα τελευταία χρόνια.
To βιβλίο αυτό το είχα διαβάσει αρκετό καιρό
πριν προγραμματιστεί για αυτή την περίοδο
και όπως είπα στη συζήτηση στην λέσχη,
θα ήθελα να διαβάσω και κάποιο άλλο βιβλίο του συγγραφέα, πριν καταλήξω στα συμπεράσματα μου γι' αυτόν.
Χωρίς να τον θεωρώ ατάλαντο βεβαίως,
δεν πείστηκα με αυτό το βιβλίο
για το μέγεθος που τον τοποθετούν οι κριτικές,
όπως και άλλοι συμμετέχοντες, σε αντίθεση
με μερικούς που το θεώρησαν αριστούργημα.
Διιστάμενες λοιπόν οι απόψεις, με επιμονή
στην προσωπικότητα του αμφιλεγόμενου κεντρικού ήρωα, που ναι μεν θα μπορούσε να είναι ένας από τους αμέτρητους "προβληματικούς" τύπους της σύγχρονης εποχής, πλην όμως μακράν απέχει από την μέση μεσογειακή συμπεριφορά, όπως είπα στην συζήτηση και αρκετοί συμφώνησαν.
Και δεν είναι αυτό το κύριο ζήτημα, όπως είπα,
αλλά το ότι ολόκληρο το βιβλίο
φαίνεται να εξαντλείται σε μια μάλλον παλαιολιθική φροϋδική ψυχαναλυτική προσέγγιση του τύπου
"πολλά από τα προβλήματα του παρόντος του καθενός μας, έχουν ρίζες στο παρελθόν μας",
όπως επίσης και αρκετές αναφορές σε όνειρα,
το γνωστό υποσυνείδητο ή και ασυνείδητο,
που αρκετοί συγγραφείς στο παρελθόν έχουν εξαντλήσει, θα έλεγα, σαν θέμα και με πολύ ενδιαφέρουσες προσεγγίσεις...
Ο ίδιος ο συγγραφέας έχει δηλώσει
πως ξεκίνησε να γράφει το βιβλίο
σε κάποια στιγμή δημιουργικού οίστρου,
όπως συχνά επικαλείται, χωρίς να έχει κάποιο
συγκεκριμένο στόχο ή έστω πλάνο.
Ίσως έτσι να δικαιολογείται, το ότι δεν έπεισε,
κάποιους από εμάς, με την ιστορία του...
Μια άλλη παράμετρος που δεν βρήκα πειστική,
ήταν η σχέση του μουσικού Franz List,
που από το έργο του "mal du pais",
έχτισε τον τίτλο του βιβλίου
και έχει αρκετές αναφορές σε αυτό.
Δεν μου έφτασε το ότι ο Murakami φημίζεται ως μουσικόφιλος, για να θεωρήσω ότι το συγκεκριμένο μουσικό έργο, σχετίζεται αξιοπρεπώς με την πλοκή του συγκεκριμένου βιβλίου...
Αντιλαμβάνομαι την σχετικότητα αυτής της τοποθέτησης, απλώς την αναφέρω...
Πολλοί αρέσκονται στις αόριστες και ανοιχτές ερμηνείες διαφόρων τοποθετήσεων ή απόψεων των συγγραφέων,
επί της ανθρώπινης φύσης ή συμπεριφορών
και κανένα πρόβλημα δεν έχω να συμπλεύσω,
εφόσον όμως θεωρώ πως υπάρχει κάποιος λόγος.
Εδώ, δεν θεώρησα πως συντρέχει τέτοιος λόγος...
Στις καλές στιγμές του βιβλίου, προς το τέλος,
βρήκα την ακόλουθη τοποθέτηση :
"... Οι άνθρωποι δεν συνδέονται μόνο
μέσα από τα αρμονικά συναισθήματα τους.
Μάλλον συνδέονται βαθιά μέσα από τα τραύματα τους.
Δένονται μέσα από τον πόνο τους, τις αδυναμίες τους.
Δεν υπάρχει ησυχία χωρίς σπαραξικάρδιες κραυγές,
συγχώρεση δίχως να τρέξει αίμα καταγής,
αποδοχή που δεν περνάει μέσα από οδυνηρή απώλεια.
Γιατί αυτά βρίσκονται στα θεμέλια της πραγματικής αρμονίας."
Με την πρώτη ευκαιρία θα διαβάσω και κάποιο άλλο βιβλίο του, όπως είπαν στην λέσχη υπάρχουν και καλύτερα,
οπότε και θα επανέλθω.
Ο Ιάπωνας συγγραφέας Haruki Murakami (1949-).
Τον Μάιο πραγματοποιήθηκε κοινή συνάντηση
με άλλη λέσχη ανάγνωσης, στην Τεγέα της Αρκαδίας.
Δεχθήκαμε άριστη φιλοξενία που περιλάμβανε
ξεναγήσεις, τσιμπούσι, γλυκά, δώρα κλπ κλπ.
Το σημαντικότερο ήταν ότι οι κυρίες της λέσχης της Τεγέας, που συμμετείχαν στη συζήτηση, ήταν συκροτημένες και εύστοχες στις παρατηρήσεις τους.
Υποσχεθήκαμε βεβαίως ανταπόδοση και
ελπίζουμε από καρδιάς να επαναληφθεί το δρώμενο,
την επόμενη φορά στην Αθήνα.
Το βιβλίο που συζητήθηκε ήταν του πιο πρόσφατου βραβευμένου με βραβείο Nobel Λογοτεχνίας, το 2017,
Kazuo Ishiguro, "Τα απομεινάρια μιας μέρας",
το οποίο έχει κερδίσει
και το αγγλόφωνο βραβείο Booker, το 1989,
που απονέμεται στο καλύτερο μυθιστόρημα γραμμένο
στην αγγλική γλώσσα, από αγγλόφωνο συγγραφέα,
ενώ βρέθηκε και άλλες φορές υποψήφιος.
Παρά το ότι δεν διέρρηξε ποτέ τις σχέσεις του με την χώρα του, απ' ότι υποστηρίζει, έχει ελάχιστη εξοικείωση με την Ιαπωνική γραφή και ότι τα έργα του παρουσιάζουν ελάχιστη ομοιότητα με την Ιαπωνική φαντασία.
Το επιβεβαιώνω συγκρίνοντας το βιβλίο του
με τίτλο "Μη μ' αφήσεις ποτέ",
που διάβασα πριν βραβευθεί με Nobel βεβαίως,
με καμιά δεκαριά άλλων σύγχρονων Ιαπώνων συγγραφέων, που διάβασα πρόσφατα.
Ουδείς πάντως μπορεί να υποστηρίξει
ότι δεν διαθέτει ξεχωριστό στυλ.
Ο Ιαπωνικής καταγωγής συγγραφέας Kazuo Isiguro (1954-).
Nobel Λογοτεχνίας 2017.
Αναφορά στον ίδιο και το έργο του υπάρχει και στην σχετική ανάρτηση
για τα βραβεία Nobel, στους αγγλόφωνους συγγραφείς.
Προκειμένου να έχω καλύτερη αντίληψη
για το έργο του συγγραφέα,
διάβασα τα δύο βιβλία του που προηγήθηκαν
αυτού που συζητήθηκε.
Το πρώτο, του 1982, με τίτλο
"Χλωμή θέα των λόφων"
και το αμέσως επόμενο, του 1986, με τίτλο
"Ένας καλλιτέχνης του ρευστού κόσμου".
Και τα δύο έχουν σχέση με την Ιαπωνία
που ο Ishiguro είχε πλάσει στην φαντασία του,
όπως έχει ο ίδιος δηλώσει,
χωρίς αυτό να σημαίνει ότι οι περιγραφές του
ήταν εκτός τόπου και χρόνου.
Ειδικά στο δεύτερο από αυτά, όπως είπα και στην συζήτηση, έχει σαν κεντρικό ήρωα έναν Ιάπωνα ζωγράφο, ο οποίος σε μεγάλη ηλικία, όπως ο μπάτλερ του επόμενου βιβλίου του που συζητήσαμε, κάνει τον απολογισμό του και καταλήγει περίπου στα ίδια συμπεράσματα.
Υπό αυτή την έννοια φαίνεται πως δεν είναι άσχετα μεταξύ τους τα δύο βιβλία, αντιθέτως συνδιαλέγονται.
Πιάνοντας το θέμα του πολέμου στο προηγηθέν βιβλίο από την πλευρά του Ιάπωνα κεντρικού ήρωα και τις συνέπειες των επιλογών του μετά την ήττα της χώρας του στον πόλεμο και στο επόμενο βιβλίο εξετάζοντας τις επιπτώσεις των επιλογών των Άγγλων κεντρικών ηρώων, βλέπουμε ότι ο απολογισμός τους έχει κοινά σημεία.
Και στα δύο αυτά βιβλία, οι ήρωες αναγκάζονται
να προσαρμοστούν στις νέες συνθήκες,
έχοντας κάνει την επίπονη αυτοκριτική τους,
ενώ ο πόλεμος τελικά έχει επώδυνες συνέπειες σε όλους, "νικητές" και "ηττημένους".
Στην ανάρτηση των αγγλόφωνων συγγραφέων,
που έχουν βραβευθεί με Nobel Λογοτεχνίας,
γίνεται εκτενέστερη ανάλυση στο έργο του Kazuo Ishiguro.
Τον Ιούνιο συζητήθηκε το βιβλίο
του Αμερικανού συγγραφέα Daniel Mendelson,
με τίτλο "Μια Οδύσσεια".
Πρόκειται περί ενός σπάνιου και ιδιαίτερα κατατοπιστικού βιβλίου που αναλύει διεξοδικά την Οδύσσεια του Ομήρου, παραλληλίζοντας την με την οικογενειακή "Οδύσσεια" του συγγραφέα και κατ' επέκταση του καθενός από εμάς.
Γίνονται ενδιαφέρουσες αναφορές στην επιστημονική μελέτη του έργου και στις λογοτεχνικές επιρροές
που άσκησε το ομηρικό έπος σε διάφορες εποχές,
την διαχρονικότητα του.
Όπως έχω αναφέρει και αλλού, τα ομηρικά έπη βρίσκονται στην λίστα με τα 100 καλύτερα βιβλία όλων των εποχών,
που προέκυψε από την ψηφοφορία που διοργάνωσε
η Νορβηγική Λέσχη Βιβλίου, το 2002, όπου
100 αναγνωρισμένοι συγγραφείς από 54 χώρες
επέλεξαν από 10 βιβλία και από αυτά προέκυψαν
τα 100 καλύτερα.
Περιττό ίσως να θυμίσω ότι είναι και τα αρχαιότερα,
με μοναδική εξαίρεση το "Έπος του Γκιλγκαμές".
Ο Αμερικάνος συγγραφέας με ξεκάθαρα φιλελληνική προσέγγιση, εξυμνεί το ελληνικό πνεύμα και πολιτισμό,
την μοναδική γλώσσα, ρητορική, λογοτεχνική και φιλοσοφική,
την ευφυϊα και την πανουργία, την παιδεία και την εκπαίδευση,
το ναυτικό, τη θάλασσα, το ταξίδι και την περιπέτεια,
την ίδια τη ζωή.
Δυστυχώς η συζήτηση στη λέσχη δεν στάθηκε στο ύψος του πολύπλευρου, υπέροχου αυτού βιβλίου,
παρά κάποιες μεμονωμένες προσπάθειες...
Ο Αμερικάνος συγγραφέας και καθηγητής Daniel Mendelson (1960-).
Για τον Ιούλιο και πάλι ήταν προγραμματισμένη
η ημέρα ποίησης, για την οποία υπήρξα σαφώς
πιο προετοιμασμένος, λόγω της ενασχόλησης μου
με τους νομπελίστες, αρκετοί εκ των οποίων είναι ποιητές...
Για τρίτη φορά στη σειρά επέλεξα ποιήτρια
αυτή τη φορά όμως όχι Ελληνίδα αλλά Πολωνέζα,
την Wislawa Szymborska (1923-2012)
βραβευμένη με Nobel Λογοτεχνίας το 1996,
τελευταία δηλαδή γυναίκα με αυτό το βραβείο στην ποίηση.
Τα ποιήματα που διάβασα στην λέσχη
μπορεί να τα βρει κανείς στην σχετική ανάρτηση
με τις γυναικείες απονομές των βραβείων Nobel Λογοτεχνίας,
οπότε δεν θα επιμείνω εδώ παραπάνω.
Wislawa Szymborska (1923-2012).
Καλεσμένη ήταν η συμπαθής κυρία Γεωργία Μπάρμπα,
(ελπίζω να σημείωσα σωστά το όνομα της),
ιατρός πνευμονολόγος, που γράφει ποίηση
και μας διάβασε κάποια ποιήματα της.
Η προσέλευση ήταν μεγάλη για συνάντηση ποίησης
και κυριάρχησαν εμφανώς οι ελληνικές επιλογές,
γνωστών αλλά και άκρως ενδιαφερόντων αγνώστων,
ή έστω όχι ιδιαιτέρως γνωστών ποιητών,
κάποια μάλιστα ποιήματα των οποίων μου άρεσαν
και δεν το λέω εύκολα αυτό, ειδικά στην ποίηση...
Μόλις (και εάν) θα συγκεντρώσω περισσότερες πληροφορίες, θα αναφερθώ εκτενέστερα.
Υπήρξαν φυσικά και κάποιες επιλογές
ποιητών του εξωτερικού, βαρύ πυροβολικό θα έλεγα,
ένας ακόμα νομπελίστας, ο T. S. Eliot,
οι F. Schiller, E. Pound, J. L. Borges,
αλλά και ένας δύο ακόμα, όχι τόσο γνωστοί,
που δυστυχώς δεν συγκράτησα και
η μοναδική ποιήτρια Carol Ann Duffy.
Για πολλοστή φορά βεβαίως, δεν συγκράτησα
ούτε στίχο εκ των επιλεγμένων ποιημάτων...
Ακολούθησε το απαραίτητο αποχαιρετιστήριο κρασομεζεδάκιον, το οποίο είχε μεγάλη επιτυχία,
καθώς μερικές από τις κυρίες,
επέδειξαν τις εξαιρετικές μαγειρικές τους ικανότητες.
ΕΝΑΣ ΜΙΚΡΟΣ ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ
Ο τρίτος χρόνος της συμμετοχής μου στη λέσχη ανάγνωσης έφτασε σε αξιοπρεπείς επιδόσεις.
Η "ύλη" της χρονιάς
για τα 10 βιβλία, ήταν περί τις 4.000 σελίδες.
Συνολικά στα τρία χρόνια,
για 30 βιβλία, φτάσαμε περίπου τις 11.000 σελίδες.
Διάβασα κατά πολύ περισσότερο και αυτή τη χρονιά,
συνολικά περί τα 80 βιβλία, κάπου 20.000 σελίδες.
Βέβαια αυτή τη φορά λόγω της ενασχόλησης μου
με τα Nobel Λογοτεχνίας, επέλεγα κάποιες φορές
μικρά βιβλία μυθιστορημάτων, διηγημάτων ή ποίησης,
ώστε να αποκτώ μια γρήγορη εικόνα,
κυρίως λογοτεχνών που δεν είχα διαβάσει.
Έτσι τα βιβλία που διάβασα ήταν περισσότερα,
ενώ ο συνολικός όγκος τους όχι και τόσο πολύ πάνω
από τις προηγούμενες χρονιές.
Πάντως, κάθε χρονιά παρατηρώ με ικανοποίηση
πως υπάρχει αύξηση και στον αριθμό των βιβλίων
αλλά και στον συνολικό όγκο.
Η συνολική μου απόδοση για την τριετία είναι
περί τα 180 βιβλία και σχεδόν 50.000 σελίδες !!
Καθώς έχει γίνει μεγάλη και αναλυτική δουλειά
στις σχετικές με τα Nobel Λογοτεχνίας αναρτήσεις
και εφόσον αυτή τη χρονιά διάβασα κυρίως
νομπελίστες συγγραφείς, δεν θα αναφερθώ εδώ
σε συστάσεις βιβλίων εκτός λέσχης.
Το κύριο βάρος των φετινών μου επιλογών
ήταν οι βραβευμένες γυναίκες με Nobel Λογοτεχνίας,
καθώς και τα ασιατικά και αφρικανικά Nobel Λογοτεχνίας, αλλά διάβασα και κάποιους Ευρωπαίους και Αμερικάνους νομπελίστες, καθώς επίσης και κάποιους ιδιαίτερα αναγνωρισμένους, που αναφέρω
στην γλώσσα που έγραψε ο καθένας από αυτούς.
Συστήνω τις σχετικές αναρτήσεις,
σε όποιον ενδιαφέρεται σχετικά.
Είναι κατατοπιστικές, τουλάχιστον ως γενική ενημέρωση .
Ήδη έχω διαβάσει τα βιβλία που έχουν
προγραμματιστεί για την επόμενη περίοδο στη λέσχη,
για την οποία φυσικά θα ξεκινήσει νέα ανάρτηση,
κάποια στιγμή το φθινόπωρο.
Η ανάρτηση θα παραμείνει ανοιχτή
για σχολιασμό και προσθήκες.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου